کسس که یکی از برنامه های موجود در بسته نرم افزاری آفیس( Microsoft Office ) است برای ساماندهی و کنترل و مدیریت پایگاه داده ایجاد شده است.
این برنامه دارای قابلیتهای بسیار است , مانند ایجاد صفحه ورود اطلاعات به شکل دلخواه.
به عنوان مثال وقتی شما می خواهید اطلاعات موجود در یک چک را در کامپیوتر خود ذخیره کنید شما با استفاده از برنامه اکسس می توانید صفحه ای درست همانند صفحه چک ایجاد کنید و اطلاعات را به صورت کاملا گرافیکی در آن وارد کنید.
شما پس از ایجاد پایگاه داده هایتان حتی می توانید از آنها گزارش گرفته و یا در بین اطلاعات خود جستجو کرده البته تمامی این امکانات را شما با دستان قدرتمند خود ایجاد خواهیدکرد.
از موارد استفاده برنامه اکسس به طور شهودی می توان به استفاده آن در قسمت حسابداری یک شرکت و یا نگهداری اطلاعات اشخاص عضو در سایتتان و حتی نگهداری اطلاعات کارمندان (حتی عکس آنها) و موارد بسیار متنوع دیگر اشاره کرد.
شما پس از ایجاد این پایگاه داده حتی می توانید آن را در شبکه در اختیار دیگران قرار داده یا بر روی آن کلید رمز گذاشته یا حتی در سطح کاربران مختلف مقدار دسترسی هر کاربر را تعیین کنید.
روش ادامه درس ما در جلسات بعدی به صورت زیر خواهد بود:
مقدمه
مدیریت پایگاه داده ها (چه داده های متنی یا تصویری یا غیره) شاید مهمترین کاربردی بوده است که همواره از کامپیوترهای تجاری خواسته شده است. به همین دلیل در چند سال گذشته قبل از ظهور محیطهای مبتنی بر رابط گرافیکی شاهد حکومت زبان cobol بر امپراطوری کامپیوتر بودیم.
بعد از این امر ظهور برنامه dBase و فروش حیرت آور آن خبر از همین احتیاج مبرم به پایگاه داده ها می داد.
باز در این عرصه نیز شرکت مایکروسافت بیکار ننشست و Access که کاستیها و اشکالات برنامه های قبلی را برطرف نموده و کار با داده ها را به صورت فوق العاده ای راحت تر میکند عرضه کرد.
این برنامه که همراه با کار در محیط کاملا گرافیکی ویندوز حتی قابلیت نصب در شبکه و internet را نیز دارد بدون شک یک نیاز شرکتهای تجاری, برنامه نویسان, طراحان صفحات وب و حتی برای اشخاص معمولی برای کنترل داده ها و اطلاعات خود بوده است.
ما در این دوره آموزشی شما را با قابلیت access آشنا کرده و شاید اگر اغراق نکرده باشم شما را استاد این برنامه بی نظیر خواهیم کرد شما نیز لحظه به لحظه به آشنایی با قابلیتهای این برنامه مطمئنا مشتاق یاگیری هرچه سریع آن خواهید شد.
قابل ذکر است که ما در این دوره برنامه اکسس 2000 را برای آموزش انتخاب کرده ایم که البته نسخه های دیگر این برنامه فرق چندانی با نسخه 2000 آن ندارد و شما می توانید با یادگیری این نسخه با ان نیز به راحتی کار کنید. (البته توصیه خود من به استفاده از نسخه 2000 است)
آشنایی با اکسس
ابتدا آشنایی با محیط اکسس و تسلط کامل بر آن
کار با help برنامه(به صورت مختصر)
آشنایی با پایگاه داده های نمونه
بررسی و کار با اجزای اصلی
طراحی یک پایگاه داده جدید
کار با جدولها
کار با داده ها
کار با بازجست ها ( Query )
کار با فرمهای ورود اطلاعات
کار با گزارشها
خودکارسازی با ماکروها
برنامه نویسی با مدولها
کاربرد پیشرفته اجزای اکسس
حفظ امنیت در پایگاه داده
کار با برنامه های کمکی اکسس
سوالات خود را به طور کامل بیان کنید تا امکان پاسخگویی به آنها باشد.
برای مطالعه ی این دوره ی آموزشی نیاز است کاربران محترم آشنایی مقدماتی با محیط Windows داشته باشند .
جهت نصب و اجرای نرم افزارهای Office که اکسس نیز شامل آن می شود ، نیاز به سیستمی با مشخصات ذیل می باشد :
- حداقل سیستم مورد نیاز پنتیوم 233
- 16 مگابایت Ram
- حدود 600 مگا بایت فضای آزاد
شروع کار با اکسس
در درس قبل با قابلیتها و کاربردهای اکسس آشنا شدید و ضرورت استفاده از این برنامه در جهات مختلف زندگی آشنا شدید و با توجه به کارکرد راحت اکسس و شی گرا بودن آن اکسس نسبت به برنامه های دیگر مدیریت پایگاه داده ها امتیازات بیشتری دارد.
مفهوم شی گرائی:
وقتی که در مورد یک برنامه از مفهوم شی گرایی صحبت می کنیم یعنی در هنگام کار با آن همواره با شی های مختلف سروکار دارید و حتما لازم نیست که زبان برنامه نویسی خاصی بلد باشید یعنی در واقع شی گرایی کنترل و مدیریت اشیا و نحوه قرارگیری آنها به جای استفاده از دستورات است. به عنوان مثال وقتی ما می خواهیم در محیطی مانند faxpro یک دکمه ایجاد کنیم که هنگام فشاردادن آن اطلاعات کاربری مشتری در جدول ثبت شود باید دستورات بسیار پیچیده و ویژه ای بنویسیم ولی در محیط اکسس کافی است از قسمت ابزار با استفاده از شی دکمه (وسیله ای جهت ساخت دکمه های مختلف) این دکمه را به راحتی ایجاد می کنیم .
آغاز کار با اکسس:
شما بعد از نصب بسته نرم افزاری آفیس می توانید با رفتن به قسمت start سپس قسمت programs و انتخاب microsoft access وارد محیط اکسس شوید. البته بسته به نحوه نصب شدن برنامه ممکن است برنامه اکسس در قسمت ذکر شده نباشد و به صورت معمول این برنامه در این قسمت قرار می گیرد.
با وارد شدن به محیط اکسس با پنجره ای مانند شکل 21 ظاهر می شود که به شما امکان می دهد تا آنچه را که می خواهید انجام دهید انتخاب کنید.گزینه های موجود در این قسمت به ترتیب زیر است:
1- Blank access database : با استفاده از این گزینه شما می توانید یک پایگاه داده جدید ایجاد کنید. 2
- access database wizards : با استفاده از این گزینه شما می توانید با استفاده از جادوگر اکسس که کار شما را بسیار آسانتر می کند یک پایگاه داده بسازید (بعدا به طور مفصل توضیح خواهم داد)
3- open an exiting file: با این گزینه شما می توانید پایگاه داده ای را که قبل ایجاد کرده اید برای ایجاد تغییرات دوباره باز کنید.
4- از کادر زیر قسمت 3 شما می توانید پایگاه داده ای را که به تازگی برروی آن کار کرده اید باز کنید. بعد از انتخاب گزینه مورد نظر شما باید با زدن Ok به مرحله بعدی بروید. اگر هر خواستید با زدن دکمه Cancel به محیط اکسس وارد شوید. (فعلا برای آشنایی با محیط اکسس Cancel را بزیند)
ضمن قابل ذکر است که برای ساختن پایگاه داده جدید آنرا باید در همان ابتدا ذخیره کنید و اینگونه نیست که بعد از پایان کار آنرا ذخیره کنید.
آشنایی با محیط کار:
محیط کار اکسس همانطور که در شکل 22 می بینید بسیار شبیه محیطهای دیگر ویندوز است و کار با آن بسیار آسان است. حال به صورت کوتاه به معرفی قسمتهای مختلف محیط کار می پردازیم:
- میله عنوان (Title bar): عنوان پایگاه داده در حال کار در این قسمت ثبت می شود و همچنین کنترل پنجره اکسس از همین قسمت صورت می گیرد(چون فرض ما بر این است که شما بر محیط ویندوز و کنترل پنجره ها مسلط هستید نیاز به توضیح بیشتر نیست)
2- میله منو (Menu bar): در این میله شما به وسیله منوهای مختلف اقدام به ایجاد. کنترل و ویرایش پایگاه داده می کنید. در زیر توضیح کوتاهی در مورد هر منو آمده است.
------------------
الف) File (فایل): فرامین لازم برای بازکردن و بستن پایگاه داده. دریافت داده از سایر پایگاه داده ها. ذخیره داده ها. تغییر خصوصیات پایگاه داده. چاپ و غیره ب) Edit (ویرایش): فرامین لازم برای ویرایش و وارد کردن داده ها
پ) View (مشاهده): فرامین لازم برای انتخاب اجزا مختلف پایگاه داده. تغییر خصوصیات پایگاه داده فعال و غیره را در اختیار شما می گذارد.
ت) Insert (درج): فرامین لازم برای درج اقلام مختلف پایگاه داده
ج) Tools (ابزارها): فرامین لازم برای اجرای برنامه های کمکی مختلف. تحلیل پایگاه داده. امنیت و گزینه های متفاوت پیشرفته پایگاه داده
چ) Windows (پنجره ها): فرامین لازم برای تغییر آرایش پنجره ها در محوطه کاری پایگاه داده
ح) Help (کمک): دسترسی به کمک مستقیم
-------------------
3- میله ابزار (Tool bar): در این قسمت تعدادی از فرامین ضروری و پراستفاده در برنامه قرار دارد. 4- محوطه کاری پایگاه داده: در این محوطه بزرگ شما بر روی پایگاه داده کار می کنید و داده ها را به آن می افزایید و آنها را ویرایش می کنید.
5- دستیار: این دستیار برای آن است که شما سوالات احتمالی ممکن خود را به طور مستقیم از او پرسیده و او با جستجو در خود برنامه و همچنین اینترنت تا حد ممکن جواب شما را پیدا کند(البته به صورت انگلیسی)
6- میله وضعیت: در میله وضعیت اطلاعاتی راجع به کاری که انجام می دهید. نمایش داده می شود. و همچنین خطاها را مشاهده خواهید کرد.
توجه به این نکته ضروری است که در بعضی مواقع که امکان استفاده از بعضی از فرامین موجود نمی باشد آنها به صورت غیر فعال در می آیند.
در اینجا باید تین نکته هم ذکر شود که شما در هنگام انتخاب فرامین از منوها هم می توانید با استفاده از ماوس آنها را انتخاب کنید و هم از کلیدهای میانبر استفاده کنید. روش کار کلیدهای میانبر با استفاده از کلیدهای Ctrl و Alt و حرفی که در هر فرمان زیر آن خط کشیده شده است شما می توانید به صورت خیلی سریع به فشار همزمان آنها به فرمان دسترسی پیدا کنید. این قابلیت هنگامی مفید است که شما در محیط اکسس بسیار ماهر شده اید که دیگر نیاز به استفاده از ماوس ندارید.
خروج از محیط اکسس:
شما می توانید با انتخاب فرمان Exit از منو File از محیط اکسس خارج شوید.
پایگاه داده های نمونه
در درس قبل کار با اکسس را آغاز کردیم و در مورد محیط برنامه صحبت کردیم. در این درس قصد داریم ابتدا مختصرا در مورد Help در برنامه صحبت کنیم و سپس به صورت مفصل در مورد پایگاههای داده نمونه که در خود اکسس موجود است صحبت کنیم.
دسترسی به راهنما:
راهنمای برنامه برای کسانی که آشنایی کامل به زبان انگلیسی دارند می تواند مانند یک مرجع کامل و معتبر باشد مثلا هرگاه در مورد عملکرد پایگاه داده. طراحی جدول. یا تعریف بازجست مشکل داشتید می توانید از راهنمای برنامه که به زبان انگلیسی ساده و روان نوشته شده استفاده کنید و مسلما در مورد سوال شما چه در خود برنامه یا تحت وب جوابی پیدا خواهد شد. در اکسس راههای مختلفی برای دسترسی به راهنما وجود دارد که متداولترین آنها استفاده از منو Help است.که فرمامین موجود در این منو را شرح می دهیم:
1- Microsoft access Help : این فرمان دستیار را فعال می کند در صورتی که دستیار فعال باشد وارد سیستم راهنمایی می شود. شما می توانید با انتخاب این گزینه سوالات خود را از دستیار بپرسید و او نزدیکترین جواب را به سوال شما خواهد داد این امکان بسیار می تواند برای شما مفید باشد و دستیار مانند یک شخص ماهر به تمامی سوالات شما به طریقی پاسخ خواهد داد.
2- Hide The Office Assistant: شما می توانید با استفاده از این فرمان دستیار را مخفی کنید و این در مواقعی به کمک شما می آید که دستیار قدرت دید شما در محیط را کاهش دهد.
3- What`s This: با استفاده از این گزینه ماوس شما به یک علامت سوال تبدیل می شود و هر کجایی از محیط که کلیک کنید در مورد آن شما را راهنمایی می کند.
4- Office On The Web: به کمک این گزینه می توانید به سایت ماکروسافت رجوع کنید و آخرین امکانات و اصلاحات در برنامه و همچنین متداولترین سوالها را بپرسید.
5- Detect and Repair: با استفاده از این گزینه اگر در برنامه اکسس شما ایرادی باشد به صورت اتوماتیک رفع می شود.
6- About Microsoft Access: در مورد نسخه فعلی اکسس اطلاعاتی در اختیار شما می گذارد.
یکی دیگر از راهنمایی ها که در اکسس موجود است راهنمای شناور است به این ترتیب که با نگه داشتن نشانه ماوس بر روی یک فرمان به مدت چند ثانیه اسم و شاید راهنمایی کوچکی در مورد آن فرمان ظاهر شود. با توجه به اینکه بیشتر خوانندگان این درس با محیط ویندوز و راهنمای آن آشنا هستند و راهنمای اکسس نیز مانند آن است من نیاز بیشتری به توضیح نمی بینم.
سیری در پایگاه داده های نمونه:
در اکسس چهار پایگاه داده نمونه وجود دارد که می توانید آنها را باز کرده. بررسی نموده و یا مورد استفاده قرار دهید.(البته این نکته قابل ذکر است که شما حتما باید در موقع نصب این پایگاهها را انتخاب کرده باشید تا نصب شوند وگرنه با قراردادن CD در درایو و نصب دوباره آنها کار را دنبال کنید) این پایگاهها برای کسانی که تازه شروع به کار با اکسس می کنند بسیار مفید است و چیزهای مفیدی را در برمی گیرد.
بعد از نصب پایگاه داده نمونه شما می توانید با استفاده از منو File و گزینه Open به پوشه Samples در جایی که اکسس را نصب کرده اید رفته و پایگاه داده را بازکنید(امکان دارد این پایگاه داده به صورت پیش فرض در پایین ترین قسمت منو File موجود باشد) ما در این درس به توضیح پایگاه داده Northwind خواهیم پرداخت.
قبل از شروع کار باید این نکته را ذکر کنم که تمامی فایلها و جدولهای اکسس در فایلی با پسوند MDB ذخیره می شود.
پایگاه داده Northwind امکان تمرین با یک نرم افزار پایگاه داده کامل را به شما می دهد. این پایگاه داده یک نرم افزار کنترل موجودی برای شرکت فرضی Northwind Traders است. بعد از باز کردن این پایگاه داده که ممکن است مدتی طول بکشد. صفحه ابتدایی ظاهر می شود که شما می توانید با کلیک روی Ok این پنجره را رد کنید. بعد از این کار پنجره Database این پایگاه نشان داده خواهد شد. این پنجره جایی است که اکثر کارهای اکسس در آن انجام می شود. این پنجره هفت شاخص دارد که شما را به شش جز اصلی Access می برد. این پنجره در شکل 31 نشان داده شده است.
برای حرکت در صفحات پنجره Database با ماوس برروی شاخصهای کناری پنجره کلیک کنید. کلماتی که در هر صفحه مشاهده می کنید. معرف جداول. پرسانه ها. فرمها. گزارشها. ماکروها و برنامه های خاص این پایگاه است. مثلا نام یکی از جداول پایگاه داده Shippers است. اگر برروی هر یک از جداول دوبار کلیک کنید جدول مورد نظر باز می شود.
دیگر موارد را نیز می توانید با دوبار کلیک باز کنید به جز ماکروها که این اشیا به دلیل اینکه شما تازه کار هستید از دسترسی شما حفاظت می شوند و من پیشنهاد می کنم زیاد با آنها ورنروید و این کار را به زمانی که به طور کامل با عملکرد آنها آشنا شدید موکول کنید.
هنوز انتظار درک پایگاه داده های نمونه را به طور کامل نداشته باشید مثلا با کلیک زدن مکرر به روی جدولOrders. Access جدول مورد نظر را نشان می دهد کاری که با این جدول می توانید انجام دهید این است که به سفارشات نگاه کنید. جدول مانند یک صفحه گسترده الکترونیکی که سطر و ستون دارد کار می کند. با جدول کارهای متنوعی می توانید انجام دهید اما در این مقطع فقط سعی کنید با اکسس. منوهای آن و صفحه رابط آن آشنا شوید. در ادامه دروس جزئیات لازم برای تسلط شما بر هر یک از این موارد ذکر خواهد شد. شما در این مرحله به تمامی فرمها و جدول یک نگاهی بیاندازید و سعی کنید که با انها بیشتر از قبل آشنا شوید.
در اینجا توضیحات من در مورد این پایگاه داده به پایان میرسه شما تا درس بعدی تمامی پایگاههای نمونه را یک مرور کلی کنید و با آنها آشنا شوید و این نکته را از یاد نبرید که عجله نداشته باشید با تمامی قسمتها به مرور آشنا خواهید شد تا اینجا که شما می توانید در بین پایگاهها به راحتی گردش کنید کار بسیار موثری انجام داده اید.
از جلسات بعد بحث پیشرفته تری را در مورد اکسس شروع خواهیم کرد یعنی تا این قسمت دروس چیز خاصی را بیان نکرده ایم و فقط با محیط آشنایی کامل پیدا کرده اید و کار اصلی ما از درس بعد شروع خواهد شد.(ضمنا کار با پایگاه داده های نمونه دیگر را فراموش نکنید)
X
هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...